Trong bối cảnh kinh tế toàn cầu biến động mạnh, doanh nghiệp vừa và nhỏ (SME) tại Việt Nam đang đối mặt với nhiều thách thức trong việc mở rộng thị trường, gia tăng doanh thu và nâng cao năng lực cạnh tranh. Xúc tiến thương mại không còn là hoạt động mang tính thời điểm, mà đã trở thành một chiến lược dài hạn, có vai trò quyết định đối với sự phát triển bền vững của doanh nghiệp. Bài viết này phân tích toàn diện bối cảnh thị trường, các rào cản phổ biến của SME, đồng thời làm rõ giá trị cốt lõi và vai trò d

Trong nhiều năm qua, khu vực doanh nghiệp vừa và nhỏ (SME) luôn được xem là trụ cột của nền kinh tế Việt Nam. Theo các thống kê chính thức, SME chiếm hơn 97% tổng số doanh nghiệp đang hoạt động, tạo ra phần lớn việc làm cho xã hội và đóng góp đáng kể vào GDP. Tuy nhiên, nghịch lý tồn tại là đa số doanh nghiệp SME vẫn gặp khó khăn trong việc mở rộng thị trường, tiếp cận khách hàng mới và duy trì tăng trưởng ổn định. Một trong những nguyên nhân cốt lõi chính là việc thiếu các giải pháp xúc tiến thương mại bài bản, dài hạn và phù hợp với đặc thù quy mô doanh nghiệp.

Xúc tiến thương mại, xét về bản chất, là tập hợp các hoạt động nhằm hỗ trợ doanh nghiệp giới thiệu sản phẩm, dịch vụ, tìm kiếm đối tác, mở rộng mạng lưới phân phối và nâng cao hình ảnh thương hiệu trên thị trường. Đối với các tập đoàn lớn, đây là một phần không thể thiếu trong chiến lược marketing – bán hàng tổng thể. Trong khi đó, với SME, xúc tiến thương mại thường bị hiểu giản lược như việc tham gia hội chợ, triển lãm hoặc thực hiện một vài hoạt động quảng bá ngắn hạn. Cách tiếp cận này khiến hiệu quả mang lại không tương xứng với chi phí và công sức bỏ ra, thậm chí gây tâm lý e ngại cho doanh nghiệp khi nhắc đến xúc tiến thương mại.

Bối cảnh thị trường hiện nay đặt SME vào một môi trường cạnh tranh khốc liệt hơn bao giờ hết. Sự phát triển của thương mại điện tử, kinh tế số và các hiệp định thương mại tự do (FTA) mở ra nhiều cơ hội nhưng đồng thời cũng gia tăng áp lực cạnh tranh từ doanh nghiệp nước ngoài. Người tiêu dùng ngày càng có nhiều lựa chọn, yêu cầu cao hơn về chất lượng, minh bạch thông tin và trải nghiệm mua sắm. Trong khi đó, phần lớn SME vẫn hạn chế về nguồn lực tài chính, nhân sự chuyên môn và khả năng tiếp cận thông tin thị trường. Nếu không có chiến lược xúc tiến thương mại phù hợp, doanh nghiệp rất dễ bị “lép vế” ngay trên sân nhà.

Một vấn đề phổ biến khác là SME thường thiếu dữ liệu và công cụ để đo lường hiệu quả xúc tiến thương mại. Việc tham gia các chương trình xúc tiến mang tính phong trào, không gắn với mục tiêu kinh doanh cụ thể, khiến doanh nghiệp khó đánh giá giá trị thực sự mang lại. Điều này dẫn đến vòng luẩn quẩn: doanh nghiệp không thấy hiệu quả – cắt giảm xúc tiến – mất cơ hội tiếp cận thị trường – doanh thu không tăng trưởng. Để phá vỡ vòng luẩn quẩn này, cần một cách tiếp cận mới, coi xúc tiến thương mại là một hệ sinh thái giải pháp, thay vì các hoạt động rời rạc.

Giải pháp xúc tiến thương mại cho SME trước hết cần xuất phát từ việc hiểu rõ năng lực nội tại của doanh nghiệp. Không phải SME nào cũng phù hợp với tất cả các hình thức xúc tiến. Có doanh nghiệp mạnh về sản xuất nhưng yếu về marketing, có doanh nghiệp có sản phẩm tốt nhưng thiếu kênh phân phối, cũng có doanh nghiệp sẵn sàng mở rộng ra thị trường quốc tế nhưng chưa nắm rõ các yêu cầu pháp lý và tiêu chuẩn kỹ thuật. Một chiến lược xúc tiến thương mại hiệu quả cần được “may đo” dựa trên ngành nghề, quy mô, mục tiêu phát triển và thị trường mục tiêu của từng doanh nghiệp.

Trong bối cảnh chuyển đổi số, xúc tiến thương mại không còn giới hạn ở không gian vật lý. Các nền tảng trực tuyến, cổng thông tin thương mại, hội chợ ảo và hệ sinh thái kết nối B2B đang dần trở thành công cụ quan trọng giúp SME vượt qua rào cản địa lý và chi phí. Việc tham gia vào các nền tảng xúc tiến thương mại uy tín giúp doanh nghiệp gia tăng khả năng hiển thị, tiếp cận khách hàng tiềm năng và đối tác chiến lược một cách bền vững hơn so với các hoạt động quảng bá đơn lẻ.

Ở góc độ dài hạn, giá trị cốt lõi của xúc tiến thương mại không chỉ nằm ở việc tạo ra đơn hàng ngay lập tức, mà còn ở khả năng xây dựng thương hiệu và uy tín thị trường. Đối với SME, thương hiệu chính là “tài sản vô hình” quan trọng nhất để cạnh tranh với các doanh nghiệp lớn. Thông qua xúc tiến thương mại có định hướng, doanh nghiệp có thể từng bước khẳng định vị thế, truyền tải câu chuyện sản phẩm, năng lực sản xuất và cam kết chất lượng đến thị trường mục tiêu. Đây là nền tảng để doanh nghiệp phát triển bền vững, thay vì phụ thuộc vào cạnh tranh về giá.

Một yếu tố không thể bỏ qua là vai trò của các đơn vị trung gian xúc tiến thương mại chuyên nghiệp. Trong điều kiện nguồn lực hạn chế, SME khó có thể tự triển khai toàn bộ các hoạt động xúc tiến một cách bài bản. Việc hợp tác với các tổ chức, nền tảng xúc tiến thương mại uy tín giúp doanh nghiệp tiết kiệm thời gian, chi phí và hạn chế rủi ro. Những đơn vị này thường sở hữu mạng lưới đối tác rộng, dữ liệu thị trường cập nhật và kinh nghiệm triển khai thực tế, từ đó hỗ trợ SME tiếp cận thị trường một cách có hệ thống.

Tại Việt Nam, các nền tảng xúc tiến thương mại chuyên sâu như IFAIR.vn đang đóng vai trò cầu nối quan trọng giữa doanh nghiệp SME với thị trường trong và ngoài nước. Thông qua việc tích hợp thông tin doanh nghiệp, sản phẩm, nhu cầu hợp tác và các chương trình kết nối, nền tảng này giúp doanh nghiệp từng bước chuẩn hóa hoạt động xúc tiến thương mại theo hướng minh bạch, bền vững và phù hợp với xu thế số hóa.

Về mặt chiến lược, xúc tiến thương mại cần được xem là một phần trong tổng thể chiến lược phát triển doanh nghiệp, gắn chặt với sản phẩm, chuỗi cung ứng và mục tiêu tăng trưởng dài hạn. Doanh nghiệp SME không nên kỳ vọng kết quả tức thì, mà cần xác định lộ trình rõ ràng, từ việc xây dựng hình ảnh, mở rộng mạng lưới, đến từng bước chuyển hóa thành doanh thu và thị phần. Sự kiên trì và nhất quán trong xúc tiến thương mại chính là yếu tố tạo nên khác biệt giữa doanh nghiệp tồn tại và doanh nghiệp phát triển bền vững.

Trong dài hạn, xúc tiến thương mại còn góp phần nâng cao năng lực cạnh tranh chung của cộng đồng SME và của cả nền kinh tế. Khi doanh nghiệp được hỗ trợ tiếp cận thị trường hiệu quả, sản phẩm nội địa có cơ hội tham gia sâu hơn vào chuỗi giá trị khu vực và toàn cầu. Điều này không chỉ mang lại lợi ích cho từng doanh nghiệp, mà còn góp phần thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, tạo việc làm và nâng cao vị thế của doanh nghiệp Việt Nam trên bản đồ thương mại quốc tế.

Tóm lại, giải pháp xúc tiến thương mại cho doanh nghiệp SME cần được tiếp cận một cách toàn diện, chiến lược và dài hạn. Trong bối cảnh cạnh tranh ngày càng gay gắt, xúc tiến thương mại không còn là lựa chọn, mà là yêu cầu tất yếu để doanh nghiệp tồn tại và phát triển. Việc tận dụng các nền tảng xúc tiến thương mại chuyên nghiệp, trong đó có IFAIR.vn, sẽ giúp SME từng bước tháo gỡ rào cản, mở rộng thị trường và xây dựng nền tảng phát triển bền vững trong tương lai.